Center Pivot -Damla Sulama Karşılaştırma
Okumadan Karar vermeyin, Mutlaka faydalanacaksınız!
Center Pivot sulama sistemleri 1950'lerden beri dünya çapında kullanılmaktadır. Bu sistemler, yeni teknolojik gelişmelerle yıllar içinde daha yaygın hale gelmiştir.
Yeni akıllı sulama teknolojileri ile artık sulama sisteminizi dünyanın neresinde olursanız olun tarlaya gitmeden kontrol edebilirsiniz.
Yaygın olarak kullanılan sulama sistemleri arasında yer alan Center Pivot ve Lineer sulama sistemleri, Damla sulama sistemleri ile karşılaştırılır.
Sulama sistemlerini karşılaştırmada bilinen haklar ve yanlışlar nelerdir? Sistemleri seçerken nelere dikkat etmelisiniz? Ve nasıl karar vereceksin? Onlara birlikte bakalım.
● İlk yatırım maliyeti nedir?
● İşçilik maliyeti nedir?
● Su Uygulama Verimliliği nedir?
● Hangi bitkileri sulayabilirsin?
● Yatırımın geri dönüşü ne kadar süredir?
● İkinci el değeri Varmıdır?
Yukarıdaki soruların cevapları ile size en uygun sulama sistemini kolaylıkla seçebileceksiniz. Ve tabii ki Center Pivot / Lineer Sulama sistemlerinin avantajlarını daha iyi anlayacaksınız.
Uygulama Alanları:
Center Pivot/Linear Sistemleriyle Damla Sulama Sistemlerinin kullanılacağı yerlere ve bitki türüne göre faydaları vardır. Damla sulama sistemleri, küçük parçalı ve düzenli/düzensiz şekilli arazilerde, Küçük/büyük boylu ağaçlar yetiştirilen araziler için daha uygundur.
Center Pivot/Linear Sulama Sistemleri ise daha düzenli sınırları olan ekonomik olarak tarım yapılmasına uygun ölçekteki arazilerde daha uygundur.
Temel olarak yapmış olduğunuz yatırımın geri dönüşüne baktığınızda Center Pivot/Linear sistemin seçilmesinin ne kadar uygun olacağı açıktır. Bunu daha iyi anlamak için hadi gelin birlikte bakalım;
Yatırım Maliyetleri:
Damla sulama sistemleri ilk yatırım maliyetleri açısından pahalı sistemlerdir. Center Pivot/Linear Sulama Sistemlerinin ilk yatırım maliyetleri 100$-200$ da (1000$/ha-2000$/ha) arasında değişebilmektedir. Buna karşılık damla sulama sistemlerinin ilk yatırım maliyeti 250$-400$ da
(2500$/ha-4000$/ha) arasında değişmektedir. Yani ilk yatırım maliyeti %25-%100 daha fazladır.
Sistemlerin Kullanım Ömürleri:
Center Pivot/Linear Sulama Sistemleri Damla Sulama Sistemlerine göre daha uzun ömürlüdür. Sistemlerin ömürleri 20-25 yılan ulaşabilmektedir.
5 yıldan itibaren damla sulama sistemlerinin bir çok unsurunu tekrar yenilemek zorundasınız hatta neredeyse sisteme yeniden kurulum bedeli ödeyerek çalışır hale getirebilirsiniz. Buna karşılık CenterPivot/Linear Sistemlere sadece küçük bakımlar yaparak 20-25 yıla kadar kullanabilirsiniz.
Damla Sulama Sistemlerinin kullanımı sonrasında hiçbir ikinci el değeri yoktur. Buna ek olarak tarlanızdan uzaklaştırmak için ek bedeller ödemek zorunda kalabilirsiniz. Maalesef ki çevre için ayrıca kirlilik yaratabilmektedir.
Center Pivot/Linear sistemlerin istediğiniz zaman ikinci el olarak satabilirsiniz.
Center Pivotların neredeyse tamamına yakını geri dönüştürülebilir malzemeden yapıldığı için çevre ile dosttur.
Çimlendirme
Tarla tarımı yapanlar çok iyi bilirler ki birçok sebze yada tahılı çimlendirmek için yağmurlama sulama şarttır. Eğer damla sulama sistemi kullanırsanız ilk çimlendirme için ayrıca bir sulama yatırımı daha yapmanız zorunludur. Bu durumda ilk sulama yatırımınız katlanarak artacaktır.
Center Pivotlar, hem yağmurlama, hemde damla sulama hemde yüzey sulama şeklinde sulama yapabildiklerinden, çimlendirme ve sulama için ilave yatırım yapmanıza gerek yoktur.
Kültürel İşlemlere Uygunluk:
Center Pivot/Linear Sulama Sitemlerinin bir diğer avantajı da, her türlü tarımsal işlemin yapılması çok kolay oluşudur. Örneğin, çapalama,hasat, ilaçlama gibi faaliyetler için Damla sulamada olduğu gibi boruyu kaldırmaya yada taşımaya gerek yoktur.
Damlama sistemleri yoğun emek isteyen ekipmanlara sahiptir.Boruları kaldırıp indirmek sermek, toplamak çok yoğun bir işgücü ve emek istemektedir. Bunlara ek olarak binlerce metre uzunluğundaki boruların tıkanıp tıkanmadığını kontrol etmek, filtreleri sürekli temizlemek, patlamış boruları tamir etmek oldukça fazla zaman ve işgücü gerektirir.
Center Pivot/Linear sistemlerde ise bir kere kurulduktan sonra yapacağınız işlemler Damla sulama sistemleriyle kıyaslanamayacak kadar azdır.
Su tasarrufu:
Genel yaygın kanı, damla sulama sistemlerinin su tasarrufu sağladığı şeklindedir. Oysa bu birçok noktadan yanlıştır. Özellikle ilk yatırım maliyetinin yüksek oluşu sistemlere otomasyon eklenmesini zorlaştırmaktadır. Bu durum işletme sırasında kullanıcının inisiyatifiyle yada kontrolünün dışında sulama yapmasına ve ihtiyaçtan çok daha fazla su kullanılmasına neden olmaktadır. Çoğu zaman salma sulamaya(vahşi sulama) varacak şekilde sulama yapıldığı görülmektedir. Bu durumda, yarardan çok zarar vermektedir.
Oysa Center Pivot/Linear sistemler tamamen otomasyonla yönetilen ve ilave bir ek yatırım gerektirmeyen sistemler olduğundan büyük miktarda su tasarrufu sağlamaktadır. Suyun nereye ne kadar gittiğini, ne zaman sulamaya başlayacağınızı ve ne zaman sonlandıracağınızı otomatik olarak yapabilirsiniz.
Bitki Çeşitliliği:
P i v o t l a r l a h e m e n h e m e n h e r b i t k i y i sulayabilirsiniz. Pivotlarla ilgili bir başka yanılgı da, bunların sadece birkaç bitki türü için olduğudur.
Damla sulama ise sadece sıra halinde ekilen bitkileri sulayabilirken, pivotlar her türlü tarla tarımına uygundur.
Sadece çok yüksek bitkilerin özellikle hindistan cevizi ağaçları ve hurma ağaçları gibi çok yüksek boylu ağaçların olduğu yerlerde pivotların çalışması zordur. Pivotların büyük avantajları neredeyse tüm bitkilerde ortaya çıkmaktadır.
Tam otomatik ve hassas sulama yönetimi ve Doğru sulama uygulamaları ve kimyasal ve gübre kullanımı;
Center Pivot sulama sistemleri tam otomatik sulama makineleridir. İlave bir yatırım gerektirmeden suyunuzu en ekonomik şekilde tarlanıza dağıtarak sulama yapacaktır. Aynı zamanda ana merkezden otomatik olarak gübre ve diğer kimyasalları sulamayla beraber verebilirsiniz. Diğer taraftan damla sulama sistemlerinde otomasyon için ciddi bir miktarda ilave yatırım yapmanız gerekmektedir
İnternet ve cep telefonu üzerinden uzaktan kumanda ve izleme özellikleriyle dünyanın neresinde olursanız olun Center pivotunuzu istediğiniz şekilde yönetebilirsiniz. Damla sulama sistemlerinde ise herbir damlatıcıyı yada boruyu uzaktan takip etmeniz mümkün değildir.
Center Pivotların altında birden fazla ürünü aynı anda tek bir makine ile sulayabilirsiniz. Nadas yada rotasyona bırakmanıza gerek yoktur. Aynı makine ile ister buğday ister mısır ister ayçiçeği yada yem bitkinizi sulayabilirsiniz. Oysaki damla sulamada her bitki için ayrı ayrı dizayn ve montaj gereklidir. Buda çok büyük bir yatırım gerektirir.
İşletme -Bakım masrafları:
Center Pivotların yıllık bakım masrafları oldukça azdır. Satın aldığınız bir pivot için yıllık 1% den az bir bakım masrafınız olacaktır. Oysaki damla sulama sistemlerinde her yıl yatırımın yaklaşık 7-10%oranında bir bakım masrafı ortaya çıkmaktadır.
Çok önemli bir fark ise, damla sulama sistemleri çok büyük dikkat ve özen gerektiren sistemlerdir. Eğer yeterince iyi bir filtrasyon yoksa damlatıcıların büyük bir kısmı tıkanacaktır. Bu durumda sistemin çalışmaz hale gelmesi olasıdır. Örneğin, 50 ha(500 dekar) bir alanda damla sulama sisteminde 50.000 den fazla damlatıcı bulunacaktır. Bu kadar çok sayıdaki su çıkışının kontrolü için ciddi emek ve z a m a n g e re k i r. O y s aki C e n t e r P i v o t s u l a m a sisteminde ise 50 ha(500 dekar) için 100-150 adeti geçmeyen sprink bulunmaktadır. Bu sprinklerin kontrolü için sahada dolaşmaya gerek yoktur.Bakımlarıda çok kolaydır.
Tüm bunlarla beraber damla sulama sistemlerin sürekli kontrol edilmesi gereken filtrasyon, basınç ekipmanları ve pompa unsurları ilave bir zaman ve işçilik gerektirir. Center Pivot sulama sistemleri pahalı bir yatırım olan filtrasyon gerektirmezler.
"Akıllı Pivot Sulama Sistemi ile İstediğiniz Yerden Makinenize Ulaşabilir ve Sulama Yapabilirsiniz."
Tasarım ve Uygulama Zorlukları:
Toprak üstü ve toprak altı damla sulama sisteminin (SDI) performansı ve başarısı tasarımcının hüner bilgi ve dikkatine yüksek oranda bağlıdır.
Center Pivot tesislerinin tasarımı, işletmesi ve bakımı oldukça kolaydır.
İki sistemi montaj açısından kıyasladığımızda, çok büyük farklılıklar vardır. Damla sulama sisteminin montajı oldukça dikkat gerektirmektedir.
Bitki sıra aralığına uygunluk, bitki kök bölgesine yakınlık çok önemlidir. Bununla birlikte özellikle toprakaltı damla sulama sistemlerinin uygulanması eksta dikkat ve efor gerektirir.
Ta r l a n ı n i ş l e n m e s i , ç a p a l a n m a s ı v e ilaçlanmasına uygun olarak sıralar düzenlenmelidir. Sıra aralıkları özellikle kullanılacak traktör ve diğer makinelere uygun olmalıdır.
Bunlara ilave olarak eğimli alanlarda eğime paralel olarak boruların montajlanması ve basınç regülasyonlarının kullanılması zorunludur. Pivot montajı standart olan basit bir işlemdir.
Sadece gerekli makine ve ekipmana ihtiyaç duyulmaktadır. Yetkin bir danışman personel tarafından montaj yaptırılabilir.
Eğime paralel bir montaja gerek yoktur. Sistem üzerinde basınç regülasyonları olduğu için ilave bir yatırıma ihtiyaç duymaz .
Damla sulama sisteminden iyi bir verim alabilmek için; pahalı olan filtrasyon yatırımı gereklidir. Filtrelerin sık sık denetlenmesi; su ile temizlenmesi veya filtre eleğindeki disklerin gerektiğinde değiştirilmesi gerekmektedir.
Center veya Lineer Sulama Sisteminde;kullanılan sulama başlığından dolayı çoğunlukla filtre kullanmaya ihtiyaç yoktur. Bu durum, Center pivotlar için önemli bir maliyet avantajı yaratmaktadır.
Bitkisel üretimde çimlendirme çok önemlidir. Yeterli ve güçlü çimlenme olmadığı taktirde tüm yılı zararla kapatabilirsiniz. Topraküstü damla sulama sistemi, özellikle tohumdan çimlendirme için uygun değildir bu durumda yağmurlama sulama yapmak gereklidir.
Bununla birlikte, eğer yüzey altı damla sulama sistemi kullanılacaksa , damla sulama hattı kök bölgesinin altına yerleştirilmek zorunda olduğundan tohum çimlenme yapamaz. İki şekilde de yağmurlama sulama yapmak zorunludur. Bu ilave bir yatırım gerektirir.
Center Pivot; üstündeki sulama sprinkleri nozulundan suyu toprağa yağmur gibi yöneltir ve tohumların çimlenmesini sağlar. İlave bir yatırıma ihtiyaç duyulmaz ve tüm bitkilerin sulanması için tek bir sistem yeterlidir.
Tuzlanma ve Yıkama yapılması:
Bir damla sulama sisteminde, damlatıcıları tıkayabilecek suda erimiş durumda olan tuzları ve mineralleri çözmek için belirli aralıklarla düşük konsantrasyonlu asit tatbik etmek zorunludur. Bunlara ilave olarak toprakaltı damla sulama sistemlerinde , bitki köklerinin de damlatıcı içerisine girişini engellemek içinde kimyasal madde kullanmak gerekir.
Bu ilave bir masraf ve ağır bir işçilik yükü getirir. Buna ilave olarak çevresel olarak ciddi bir kirlenmeye yol açar.
Damla sulama sistemleri, toprakta t u z l a n m a p r o b l e m i n e n e d e n olabilmektedir. Düşük miktarda su uygulamaları, sıcak bölgelerde tuzun su ile birlikte toprakta üst katmanlara doğru hareket etmesine neden olur. Damla sulama ile topraktaki tuzu y ı k a m a n ı z m ü m k ü n d e ğ i l d i r . Toprakaltı damla sulama sistemleri de kök bölgesinde tuz oluşumuna neden olabilmektedir. Bu tuzun daha sonra uzaklaştırılması ilave masraf ve çok ciddi bir iş gücü gerektirmektedir.
Center Pivot sistemi; yağmurlama yada yüzey sulama şeklinde de sulama yapabildiği için tuzu kök bölgesinin doğru yıkayarak uzaklaştırır. Damla sulama sisteminde sulanmış bölge ile sulanmamış bölge arasında da ciddi tuz birikmeleri ortaya çıkmaktadır. Center Pivotlar la tarlanızın tamamında yıkama yapabilirsiniz.
Hasarlanma-Bakım-Onarım:
Damla sulama; Sistemlerindeki boruların çevresel etkenlere karşı korunması oldukça zordur. Fareler, cır cır böcekleri, karga burunlar, solucanlar ve kuşlar damla sulama sistemine hücum ederek hasarlanmasına neden olaabilmektedir. Bu durumda tarla üzerinde sık sık patlamış delinmiş boru tamiratlarıyla uğraşmak zorunda kalabilirsiniz. Bu durum ciddi su kayıpları, patlamış olan yerin aşırı sulamadan dolayı diğer aktiviteleri engellemesi, yüksek tamirat maliyetleri ve zaman kaybına neden olabilmektedir. Zararlılar Center Pivot'un çelik yapısına, sulama sprinklerine ve nozullarına kolayca zarar veremezler.
Ürün deseni;
Damla sulama sistemleri yetiştirilecek bitkiye göre sıra üstü ve sıra aralıkları başlangıçta belirlenmelidir. Buna uygun damlatıcı aralıkları seçilmelidir. Önceden belirlenmiş ürün çeşidinin değiştirilmesi kolay değildir. Örneğin, mısırın sıra arası 70-75 cm domatesin sıra arası 140-250cm, şekerpancarı 45-50 cm sıra arasına ekilmektedir. Bu bitkileri birbiri ardında damla sulamayla rotasyon yapmak zordur. Damla sulama döşeme aralıkları farklı olduğundan, yeniden projelemek ve ilave yatırım yapmak gerekir. Oysa Center Pivotlarda istenilen bitkilerin ekilmesi ve dikilmesi mümkündür ek bir yatırım yapmaya gerek yoktur.
P r o b l e m y a ş a m a d a n i s t e d i ğ i n i z i e k i p dikebilirsiniz.
İkinci el satış;
Damla sulama sistemleri her yıl ciddi bakıp ve onarım gerektiren sistemlerdir. Bu sistemlerin her yıl % 2 0 - 2 5 lik bölümü hasarlanmasından ve tıkanmasından dolayı yenilenmek durumundadır. Damla sulama sistemi araziden bir kere toplanınca bunun neredeyse tamamının ikinci el değeri yoktur. Sadece çok düşük bir hurda değeri vardır. Eğer etrafınızda bu hurdayı alacak bir kişi yada şirket yoksa bunları ortadan kaldırmak için ilave bir maliyete katlanmanız gerekir. Oysaki, Center pivotlar için durum böyle değildir. İster ilk yıl isterseniz 5-10 yıl isterseniz 20 yıl sonra da satsanız mutlaka önemli bir değere satabilirsiniz. Her zaman başka bir araziye götürüp montaj yapıp sulama yapabilirsiniz.
Çevresel Etki:
Bildiğiniz gibi plastik malzemelerin doğadan atılması için çok uzun süreler gerekir. PE yada PVC den yapılmış bir borunun doğada çözünebilmesi için 150-400 yıl gerekir. Montaj yapıldıktan sonra damla sulama sistemi tek yıllık(1 yıl) yada çok yıllık(2-5 yıl)olmak üzere farklı ömürlere sahiptir. Center Pivot sulama sistemlerinin hemen hemen tamamına yakını geri kazanılabilen malzemelerden imal edilmişlerdir.
BİZİ ARAYIN...
